Przedłużenie zwrotu VAT – kiedy organ podatkowy może wstrzymać wypłatę

WSA w Łodzi oddalił skargę na postanowienie Dyrektora IAS utrzymujące w mocy postanowienie Naczelnika US w przedmiocie przedłużenia zwrotu VAT.

Podatnik w złożonym rozliczeniu za wrzesień 2023 r. wykazał m.in. WDT na rzecz podmiotu z Francji. W związku z czynnościami sprawdzającymi dotyczącymi nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu za wrzesień 2023 r. organ I instancji wystąpił do francuskiej administracji podatkowej na formularzu SCAC celem weryfikacji transakcji z wymienionym podmiotem.

Zdaniem podatnika – nieprawidłowo uznano, iż zasadność zwrotu w niniejszej sprawie wymagała dodatkowego zweryfikowania, podczas gdy w rzeczywistości brak było obiektywnych podstaw do przedłużenia tego terminu, ponieważ nie wystąpiły żadne wątpliwości wymagające przeprowadzenia dodatkowej weryfikacji zasadności zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Według podatnika organy podatkowe nadużyły swoich uprawnień do przedłużenia terminu zwrotu podatku VAT.

Sąd rozpatrując skargę podatnika, zwrócił uwagę na to, że przed upływem ustawowego terminu zwrotu VAT, winny być podjęte czynności zmierzające do zweryfikowania jego zasadności.

Prawo unijne dopuszcza przedłużenie terminu zwrotu podatku w sytuacji, gdy istnieją wątpliwości co do zasadności zwrotu podatku. Nawet Trybunał Sprawiedliwości UE nie kwestionował przy tym instytucji przedłużenia terminu zwrotu podatku, wskazując m.in. na cel jej przyjęcia, którym jest możliwość kontroli przez organy podatkowe, że wykazywana przez podatnika nadwyżka podatku naliczonego nad należnym jest zgodna z rzeczywistością.

Regulacja ta ma zaś służyć zwalczaniu oszustw podatkowych i nadużyć. Organy podatkowe wywiązały się zaś z powinności (wyjaśnienia przyczyn przedłużenia zwrotu), wskazując że wątpliwości dotyczące zasadności zwrotu podatku naliczonego nad należnym wynikają m.in. z odpowiedzi francuskiej administracji podatkowej. Wskazano w niej, że francuski kontrahent skarżącego nie wypełnia swoich obowiązków podatkowych w zakresie zarówno składanych deklaracji, jak też podatku od towarów i usług, a ponadto nie podejmuje korespondencji skierowanej na adres siedziby spółki.

Ustalenia te z kolei stoją w sprzeczności zarówno ze złożoną przez podatnika dokumentacją mającą potwierdzać prawidłowość przeprowadzonych z tą spółką transakcji, jak też ze złożonym przez podatnika zaświadczeniem w języku francuskim o niezaleganiu z podatkami przez francuskiego kontrahenta.

Podjęte więc (przez naczelnika US) czynności zmierzały, w ocenie sądu, do ustalenia rzeczywistego przebiegu transakcji zarówno zakupu i sprzedaży, ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowości WDT w związku z powstałymi wątpliwościami i nie wykraczały poza wynikający z przepisów obowiązek przeprowadzenia należytej weryfikacji zasadności zwrotu podatku.

Sąd wyjaśnił więc, że art. 87 ust. 2 ustawy o VAT nie uzależnia możliwości przedłużenia terminu zwrotu nadwyżki VAT od wykazania przez organ, że zwrot ten jest nienależny, ale od uznania, że konieczna jest weryfikacja (sprawdzenie zasadności) tego zwrotu. Innymi słowy - nie chodzi o wykazanie, że zwrot jest niezasadny, ani o wykazanie, iż istnieją dowody przemawiające za niezasadnością zwrotu. Organ obowiązany jest natomiast wykazać, że istnieją okoliczności przemawiające za potrzebą dodatkowej weryfikacji zasadności zwrotu podatku.

WSA w Łodzi potwierdził, że organ podatkowy nie musi udowadniać niezasadności zwrotu VAT, lecz jedynie wykazać potrzebę jego weryfikacji. W omawianej sprawie, przedłużenie zwrotu VAT było uzasadnione wątpliwościami dotyczącymi francuskiego kontrahenta podatnika. Wyrok ten może stanowić istotny punkt odniesienia dla przedsiębiorców ubiegających się o zwrot VAT.

Źródło: Wyrok WSA w Łodzi z 17 października 2024 r., I SA/Łd 547/24.