Umorzenia należności w jednostkach sfery budżetowej - zasady, sposób i tryb dokonywania

Należności pieniężne, które mają charakter cywilnoprawny, przypadające organom administracji rządowej, państwowym jednostkom budżetowym i państwowym funduszom celowym, mogą być umarzane w całości albo w części, ich spłata może być też odraczana lub rozkładana na raty.

Należności mogą być umarzane w całości w następujących sytuacjach:

1) w stosunku do osób fizycznych, gdy osoba zmarła, oraz:

– nie pozostawiła żadnego majątku,

– pozostawiła majątek niepodlegający egzekucji na podstawie odrębnych przepisów, np. samochód, który służy do transportu niepełnosprawnego dziecka, czy też laptopy otrzymane w ramach wsparcia, o którym mowa w ustawie o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli;

– pozostawiła przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty 6.000 zł;

2) dla osób prawnych:

– gdy została ona wykreślona z właściwego rejestru przy jednoczesnym braku majątku, z którego można by egzekwować należność, a odpowiedzialność z tytułu należności nie przechodzi z mocy prawa na osoby trzecie;

3) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne;

4) jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej uległa likwidacji;

5) zachodzi interes publiczny

(art. 56 ustawy o finansach publicznych).

Przesłanki do całkowitego umorzenia muszą być spełnione wobec wszystkich zobowiązanych.

W stosunku do osób fizycznych, prawnych i jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 56 ustawy o finansach publicznych (dalej: u.f.p.), umorzenie należności następuje w formie jednostronnego oświadczenia woli.

Do umarzania, odraczania terminów lub rozkładania na raty spłat należności, będących dochodami jednostek państwowych organami właściwymi są:

– minister właściwy do spraw aktywów państwowych,

– wojewoda – w odniesieniu do należności Skarbu Państwa wynikających z realizowanych przez wojewodę zadań z zakresu wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa,

– kierownik państwowej jednostki budżetowej – w odniesieniu do pozostałych należności przypadających tej jednostce budżetowej, jeżeli wartość należności głównej nie przekracza kwoty 40.000 zł,

– dysponent państwowego funduszu celowego – w odniesieniu do należności tego funduszu,

– dysponent części budżetowej – w pozostałych przypadkach.