obowiązek podatkowy

O tym, kiedy podatnicy mogą odliczyć podatek naliczony decyduje moment powstania prawa do odliczenia podatku naliczonego. Prawo to zaś powstaje, co do zasady, w okresie rozliczeniowym powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy, nie wcześniej niż w okresie rozliczeniowym otrzymania faktury (zob. art. 86 ust. 10 w zw. z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT).

W przeszłości istniały przepisy określające szczególne zasady powstawania obowiązku podatkowego z tytułu importu usług. Obecnie przepisów takich nie ma, a w konsekwencji obowiązek podatkowy z tytułu importu usług powstaje z chwilą powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia nabywanej usługi. Najczęściej zatem obowiązek podatkowy z tytułu importu usług powstaje na zasadach ogólnych wynikających z przepisów art. 19a ust. 1 i 8 ustawy o VAT, czyli:

• z chwilą otrzymania przez zagranicznego usługodawcę całości lub części zapłaty – w zakresie w jakim zapłata taka otrzymywana jest przed wykonaniem usługi (zob. art. 19a ust. 8 ustawy o VAT),
• z chwilą wykonania usługi – w pozostałym zakresie (zob. art. 19a ust. 1 ustawy o VAT).

W przeszłości (do końca 2013 r.) obowiązywał przepis określający szczególny moment powstawania obowiązku podatkowego dla dostaw towarów polegających na oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste. Obowiązek podatkowy w takich przypadkach powstawał z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu (zob. art. 19 ust. 16b ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca 2013 r.).

Obecnie podobnego przepisu nie ma. Związane jest to z istnieniem art. 19a ust. 4 ustawy o VAT, który przewiduje odpowiednie stosowanie art. 19a ust. 3 ustawy o VAT do dostaw towarów.

Inaczej niż rzecz się miała w przeszłości, obecnie nie ma przepisów szczególnych określających sposób powstawania obowiązku podatkowego dla czynności z zakresu obrotu nieruchomościami.