nota korygująca

Wykonawstwo zastępcze: obciążenie nierzetelnego podwykonawcy bez VAT

Rozliczenie pomiędzy spółką a podwykonawcą, który nie wypełnił swoich zobowiązań wynikających z umowy podwykonawczej, nie powinno być dokumentowane fakturą jako pozostające poza zakresem opodatkowania VAT. W tym celu należy wystawić inny dokument, w szczególności np. notę księgową.

Obciążenie przez spółkę nierzetelnego podwykonawcy ma charakter odszkodowawczy. Stanowi zwrot kosztów, które spółka, jako generalny wykonawca, musiała ponieść za podwykonawcę, gdyż ten nie wywiązał się ze swoich zobowiązań gwarancyjnych.

Prezentowane stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie. Powołać można w tym kontekście wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 września 2016 r. (sygn. akt I FSK 262/15). Sąd wyraził w nim pogląd, że koszty wykonawstwa zastępczego, które nierzetelny kontrahent zwraca głównemu wykonawcy, nie są wynagrodzeniem za świadczenie usług, lecz mają charakter odszkodowania za niewywiązanie się z umowy.

W świetle powołanego orzeczenia zwrot środków pieniężnych dokonywany spółce przez nierzetelnego podwykonawcę powinien być kwalifikowany jako rozliczenie pomiędzy stronami umowy, stanowiące czynność dokonaną w celu realizacji roszczeń wynikających z rękojmi za wady lub gwarancji – a nie rozliczenie związane ze świadczeniem usługi.

Stanowisko organów podatkowych

Z praktyki organów podatkowych wynika, że obciążenie podwykonawcy kosztami podwykonawstwa zastępczego (w ramach udzielonych przez podwykonawcę gwarancji) pozostaje poza opodatkowaniem VAT. W interpretacji indywidualnej z 2 marca 2020 r. (nr 0114-KDIP1-2.4012.702.2019.1.RD) dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że w przypadku obciążenia dostawcy kosztami zastępczego usunięcia wad dostarczonych towarów i usług koszty, którymi wnioskodawca obciąża dostawcę, nie mieszczą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.