Rachunek przepływów pieniężnych – jak sporządzić.

Jednostki podlegające obowiązkowi badania sprawozdania finansowego zobowiązane są do przygotowania rachunku przepływów pieniężnych, mogą go sporządzić metodą pośrednią bądź bezpośrednią. Skorzystaj z gotowych wskazówek eksperta i zobacz, jak przygotować rachunek przepływów pieniężnych. Praktyczne wyjaśnienia znajdziesz na przykładach.

Korzyści

Po przeczytaniu tekstu dowiesz się:

Które jednostki muszą sporządzać rachunek przepływów pieniężnych
Jakie są dwie metody jego przygotowania – pośrednia i bezpośrednia?
Jak krok po kroku sporządzić rachunek przepływów pieniężnych?
Jakie praktyczne wskazówki ułatwią jego opracowanie?

Polecamy też:

Badanie sprawozdania finansowego= sporządzenie rachunku przepływów pieniężnych

Badaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe – kontynuujących działalność m.in.

1) banków, oddziałów instytucji kredytowych, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji,

2) jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi

3) spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji;

4) pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2.500.000 euro,

c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5.000.000 euro

(art. 64 ust 1. Ustawy o rachunkowości (UoR).

Sprawozdanie funduszu inwestycyjnego otwartego oraz sprawozdanie finansowe specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego nie obejmuje rachunku przepływów pieniężnych (art. 45 ust 3a UoR) Zgodnie z art.48b UoR jednostki małe oraz mikro mogą nie przygotowywać rachunku przepływów pieniężnych.

Kierownik wybiera metodę sporządzania rachunku przepływów pieniężnych

Kierownik jednostki wybiera metodę sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych, tj. metodę bezpośrednią lub pośrednią. Rachunek przepływów pieniężnych wykazuje dane za bieżący i poprzedni rok obrotowy oraz obejmuje informacje w zakresie ustalonym w odpowiednich załącznikach do ustawy. Najczęściej wybieraną metodą sporządzania rachunku przepływów pieniężnych jest metoda pośrednia.

Według załącznika nr 1 ust. 4 w informacji dodatkowej uwzględnia się objaśnienie struktury środków pieniężnych przyjętych do rachunku przepływów pieniężnych, a w przypadku gdy rachunek przepływów pieniężnych sporządzony jest metodą bezpośrednią, dodatkowo należy przedstawić uzgodnienie przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej, sporządzone metodą pośrednią. W przypadku różnic pomiędzy zmianami stanu niektórych pozycji w bilansie oraz zmianami tych samych pozycji wykazanymi w rachunku przepływów pieniężnych, należy wyjaśnić ich przyczyny.

W rachunku przepływów pieniężnych należy uwzględnić wszystkie przepływy z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej jednostki, z wyjątkiem wpływów i wydatków będących rezultatem zakupu lub sprzedaży środków pieniężnych, przy czym dla właściwego określenia wartości przepływów pieniężnych:

1) przez działalność operacyjną rozumie się podstawowy rodzaj działalności jednostki oraz inne rodzaje działalności, niezaliczone do działalności inwestycyjnej (lokacyjnej) lub finansowej;

2) przez działalność inwestycyjną (lokacyjną) rozumie się nabywanie lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści;

3) przez działalność finansową rozumie się pozyskiwanie lub utratę źródeł finansowania [zmiany w rozmiarach i relacjach kapitału (funduszu) własnego i obcego w jednostce] oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści

(art. 48b ust. 3 uor).

Zgodnie z Krajowym Standardem Rachunkowości Nr 1 Rachunek przepływów pieniężnych, w poszczególnych pozycjach należy uwzględnić dane zawarte w tabeli 1.

Tabela 1. Pozycje rachunku przepływów pieniężnych

Grupa A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
A.I. Zysk (strata) netto	wynik finansowy netto wykazany w rachunku zysków i strat; zysk netto wykazuje się ze znakiem (+), stratę netto – ze znakiem (-)
A.II.1 Amortyzacja	amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne wykazuje się ze znakiem (+)
A.II.2 Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych	a) wyłączenie zrealizowanych różnic kursowych niedotyczących działalności operacyjnej i przesunięcie ich do tych działalności, których dotyczą. Korekta wyniku finansowego (różnice dodatnie ze znakiem (-), różnice ujemne ze znakiem (+)), a następnie przepływy pieniężne z tytułu tych różnic wykazywane są w działalności inwestycyjnej lub finansowej, ze znakiem zgodnym z charakterem przepływu: różnice kursowe dodatnie ze znakiem (+), różnice kursowe ujemne ze znakiem (-). np. spłata kredytu zaciągniętego w walucie obcej jest przeliczana według kursu na dzień spłaty zobowiązania i wykazana jako wydatek w przepływach pieniężnych z działalności finansowej, b) wyłączenie niezrealizowanych (naliczonych memoriałowo) różnic kursowych nie dotyczących działalności operacyjnej, (korekta wyniku finansowego: niezrealizowane zyski ze znakiem (-), niezrealizowane straty ze znakiem (+)). Ze względu na niepieniężny charakter tych różnic nie są one uwzględniane w przepływach działalności inwestycyjnej lub finansowej c) wyłączenie różnic kursowych z tytułu wyceny środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie jednostki (dodatnie ze znakiem (-), ujemne ze znakiem (+)).
A.II.3 Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)	– odsetki i dywidendy otrzymane są wyłączane z wyniku finansowego ze znakiem (-) (korekta dotyczy pozycji przychodów z operacji finansowych), a jednocześnie włączane do przepływów pieniężnych działalności inwestycyjnej, – odsetki zapłacone są wyłączane z wyniku finansowego ze znakiem (+), a następnie wykazywane w odpowiednich pozycjach działalności finansowej jako wydatek (w pozycji – „odsetki”), – odsetki i dywidendy naliczone, lecz nieotrzymane ani niewypłacone, stanowią odpowiednio korektę wyniku finansowego ze znakiem (+) lub (-), tj. przeciwnym do posiadanego; ze względu na ich niepieniężny charakter nie są one uwzględniane w przepływach działalności inwestycyjnej lub finansowej oraz nie wykazuje się ich w zmianie stanu należności lub zobowiązań
A.II.4 Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej	a) (-) zysk, (+) stratę na sprzedaży składników działalności inwestycyjnej, b) (+) stratę na likwidacji składników działalności inwestycyjnej, tj. wartość netto zlikwidowanych składników, c) (+) przekazane darowizny niepieniężnych składników działalności inwestycyjnej, d) (-) ujęte w wyniku finansowym, ujawnione nadwyżki inwentaryzacyjne składników działalności inwestycyjnej, e) (+) ujęte w wyniku finansowym, ujawnione niedobory inwentaryzacyjne składników działalności inwestycyjnej, f) koszty i przychody związane ze zdarzeniami losowymi, których wystąpienie i skutki są zarówno możliwe jak i trudne do przewidzenia i które są lub nie są związane z ogólnym ryzykiem prowadzenia działalności ((+) lub (-)), g) odpisy korygujące wartość składników aktywów trwałych oraz krótkoterminowych aktywów finansowych z tytułu trwałej utraty wartości i ich korekty ((+) lub (-)), h) aktualizację wyceny aktywów finansowych, jeżeli jej skutki są odnoszone na wynik finansowy (np. aktualizacja wartości aktywów finansowych krótkoterminowych do wartości rynkowej in minus – korekta ze znakiem (+)), chyba że jednostka wykazuje ją w pozycji A.II.10: Pozostałe korekty.
A.II.5 Zmiana stanu rezerw	zmiana stanu rezerw na zobowiązania, wykazanych w poz. B.I pasywów bilansu. Zwiększenie stanu rezerw wykazuje się ze znakiem (+), a ich zmniejszenie ze znakiem (-).
A.II.6 Zmiana stanu zapasów	zmiana stanu zapasów wykazanych w poz. B.I aktywów bilansu – wzrost wykazuje się ze znakiem (-), a zmniejszenie ze znakiem (+). W pozycji tej nie uwzględnia się np. zmiany stanu zapasów z tytułu wkładu niepieniężnego otrzymanego lub przekazanego pod postacią składników aktywów obrotowych (zapasów) czy zmiany stanu zapasów z tytułu ich przeniesienia do środków trwałych (w tym w budowie) lub przekwalifikowania środków trwałych do zapasów
A.II.7 Zmiana stanu należności	zmiana stanu należności wykazanych w poz. A.III i B.II aktywów bilansu. Wzrost należności wykazuje się ze znakiem (-), a zmniejszenie ze znakiem (+). Nie uwzględnia się zmiany stanu należności dotyczących działalności inwestycyjnej, np. z tytułu sprzedaży środków trwałych lub z operacji i zdarzeń niepieniężnych, jak np. z zamiany należności z tytułu dostaw i usług na udziały.
A.II.8 zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych (z wyjątkiem pożyczek i kredytów)	zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych (i funduszy specjalnych) – poz. B.III pasywów bilansu, z wyłączeniem zmiany stanu zobowiązań z tytułu kredytów, pożyczek, krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych, zobowiązań wekslowych oraz innych zobowiązań finansowych wobec jednostek powiązanych i pozostałych. Wzrost zobowiązań wykazuje się ze znakiem (+), a zmniejszenie ze znakiem (-).
A.II.9 zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych	Rozliczenia czynne: – wzrost stanu, oznaczający zwiększenie zaangażowania środków pieniężnych i ich ekwiwalentów – wykazuje się ze znakiem (-), – zmniejszenie stanu, wiążące się z dokonaniem rozliczenia z wynikiem finansowym netto – bez poniesienia wydatku, wykazuje się ze znakiem (+). Rozliczenia międzyokresowe przychodów: wykazuje się: wzrost stanu – ze znakiem (+), zmniejszenie – ze znakiem (-).
A.II.10 Inne korekty	W tej pozycji wykazuje się inne aniżeli uprzednio omówione korekty wyniku finansowego netto (poz. 1–9) z tytułu operacji lub zdarzeń niepieniężnych dotyczących działalności operacyjnej, m.in.: – dotacje w roku ich otrzymania, jeżeli zostały w całości, z pominięciem rozliczeń międzyokresowych przychodów, odniesione na wynik finansowy bieżącego okresu (minus), – umorzenie zaciągniętych kredytów, pożyczek i innych zobowiązań finansowych (minus), – umorzenie udzielonych pożyczek (plus).
Grupa B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
B.I.1 Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	wpływy ze sprzedaży składników wartości niematerialnych i prawnych oraz składników rzeczowych aktywów trwałych, bez podatku od towarów i usług. Do pozycji tej nie kwalifikuje się zwrotu zaliczek na poczet zakupu wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych; zwrot zaliczek wykazuje się w pozycji 4 „Inne wpływy inwestycyjne”.
B.I.2 Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne	wpływy ze sprzedaży nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych, które zakwalifikowane zostały do inwestycji. Wpływy te podaje się bez podatku od towarów i usług.
B.I.3 z aktywów finansowych	– zbycia aktywów finansowych, tj. wpływu ze sprzedaży długo- i krótkoterminowych aktywów finansowych, jak np. z udziałów i akcji obcych jednostek, papierów wartościowych oraz innych aktywów finansowych, nie zaliczonych do ekwiwalentów środków pieniężnych, – dywidend i udziałów w zyskach innych jednostek, w tym także wpływy zaliczek otrzymanych na poczet dywidendy, – spłata udzielonych pożyczek długoterminowych, to jest wpływy z tytułu spłaty pożyczek udzielonych na okres dłuższy niż rok (od dnia ich udzielenia), – odsetki – obejmują wpływy z tytułu odsetek otrzymanych przez jednostkę od udzielonych pożyczek, od lokat oraz inne pieniężne korzyści z posiadania przez jednostkę aktywów finansowych, z wyjątkiem wpływów wykazanych w pozycji „Dywidendy i udziały w zyskach”. Celowe jest zaliczanie do działalności inwestycyjnej wyłącznie odsetek od lokat pieniężnych, dokonywanych na okres dłuższy niż 3 miesiące. Odsetki od lokat dokonanych na okres krótszy zalicza się do działalności operacyjnej, – inne wpływy z aktywów finansowych – obejmują wpływy z tytułu aktywów finansowych, niewykazane w poprzednich pozycjach.
B.I.4 Inne wpływy inwestycyjne	wpływy dotyczące działalności inwestycyjnej, a nieujęte we wcześniejszych pozycjach przepływów z tej działalności np. wpływy z najmu inwestycji w nieruchomości, ze sprzedaży innych niż aktywa finansowe inwestycji krótkoterminowych, zwrot zaliczek udzielonych na poczet zakupu składników działalności inwestycyjnej, wpływy środków pieniężnych z tytułu przejęcia innej jednostki, spłata udzielonej pożyczki krótkoterminowej
B.II.1 Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	wydatki na nabycie składników wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych, jednak bez podlegającego odliczeniu naliczonego podatku od towarów i usług. W pozycji nie ujmuje się zaliczek udzielonych na poczet zakupu wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych; są one wykazywane w pozycji 4 „Inne wydatki inwestycyjne”.
B.II.2Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne	wydatki poniesione na nabycie nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych, zaliczanych do inwestycji, bez podatku od towarów i usług.
B.II.3 Na aktywa finansowe	– nabycia aktywów finansowych – to jest wydatkowania środków pieniężnych na nabycie udziałów i akcji innych jednostek, papierów wartościowych oraz innych aktywów finansowych, niezaliczonych do ekwiwalentów środków pieniężnych, – udzielania pożyczek długoterminowych na okres dłuższy niż rok (od dnia ich udzielenia).
B.II.4 Inne wydatki inwestycyjne	wydatki działalności inwestycyjnej nieujęte we wcześniej omówionych pozycjach, jak np. udzielone pożyczki krótkoterminowe, wydatki na zakup innych niż aktywa finansowe inwestycji krótkoterminowych czy zaliczki na zakup rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych i prawnych lub inwestycji w nieruchomości, a także wydatki związane ze sprzedażą rzeczowych aktywów trwałych oraz inwestycji w nieruchomości obciążające jednostkę.
Grupa C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
C.I.1 Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału	efektywne wpływy z tytułu powiększenia kapitału (funduszu) własnego poprzez wydanie udziałów (emisję akcji) i innych instrumentów kapitałowych, także jeżeli nie nastąpiła jeszcze rejestracja podwyższenia kapitału (funduszu) w rejestrze sądowym oraz wpływy z dopłat do tego kapitału (funduszu), po zmniejszeniu o wydatki poniesione w związku z wydaniem udziałów (akcji). Wpływy te wykazuje się łącznie z innymi wpływami z emisji (np. odsetki). Nie ujmuje się powiększenia kapitału (funduszu) własnego z tytułu: – deklarowania zakupu akcji, jednak bez wniesienia wpłat (wniesienie wpłat w okresie następnym lub w okresach następnych wykazuje się w tej pozycji rachunku jako wpływ), – wniesienia wkładów niepieniężnych, – przeszacowania składników aktywów trwałych, – zatrzymania zysku w jednostce, np. drogą zasilenia kapitału zapasowego.
C.I.2 Kredyty i pożyczki	wpływy z tytułu otrzymanych: a) kredytów długo- i krótkoterminowych, i to wykorzystanych zarówno na cele działalności operacyjnej, jak i inwestycyjnej, b) pożyczek długo- i krótkoterminowych (jw.). Wykorzystanie kredytu w rachunku bieżącym oraz w linii kredytowej wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych „per saldo”.
C.I.3 Emisja dłużnych papierów wartościowych	wpływy z emisji przez jednostkę obligacji własnych, innych dłużnych papierów wartościowych oraz instrumentów kapitałowych, zarówno długo- jak i krótkoterminowych. Wpływy wykazuje się po ich zmniejszeniu o wydatki związane z emisją.
C.I.4 Inne wpływy finansowe	wpływy dotyczące działalności finansowej, nieujęte w pozycjach 1-3, jak np. wpływy z otrzymanych dotacji
C.II.1 Nabycie udziałów (akcji) własnych	wydatki spowodowane obniżeniem kapitału, z tytułu wykupu akcji lub udziałów własnych, w tym traktowanych z nimi na równi akcji i udziałów jednostki dominującej, bez względu na cel wykupu (umorzenie, odsprzedaż, przejęcie innej jednostki) i zwrot dopłat do kapitału
C.II.2 Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli	wydatki spowodowane wypłatą dywidendy z zysku, w tym także zaliczkowej, udziały w zysku oraz wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Państwa.
C.II.3 Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku	W pozycji tej podaje się m.in. wypłaty nagród z zysku, wypłaty tantiem oraz wydatki z zysku na inne cele (np. społeczne).
C.II.4 Spłaty kredytów i pożyczek	wydatki na spłatę rat kapitału (bez odsetek i prowizji): a) kredytów długo- i krótkoterminowych, b) pożyczek długo- i krótkoterminowych. Kredyty w rachunku bieżącym oraz w linii kredytowej ujmuje się w rachunku przepływów pieniężnych „per saldo”. Spłatę kredytów i pożyczek zaciągniętych w walutach obcych wykazuje się łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi (zarówno dodatnimi, jak i ujemnymi).
C.II.5 Wykup dłużnych papierów wartościowych	wydatki na wykup wyemitowanych przez jednostkę obligacji własnych, innych dłużnych papierów wartościowych oraz z rozliczenia instrumentów kapitałowych, zarówno długo- jak i krótkoterminowych, bez odsetek.
C.II.6 Z tytułu innych zobowiązań finansowych	wydatki na spłatę zobowiązań finansowych, nieujętych w pozycjach 1-5 oraz 7 i 8 przepływów z tej działalności, jak np. wydatki na wykup weksli o charakterze innym, niż operacyjny.
C.II.7 Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego	wydatki na spłatę zobowiązań z tytułu leasingu finansowego, to jest rat kapitałowych, bez odsetek i prowizji, które wykazuje się w pozycji C.II.8. Spłatę zadłużenia w walutach obcych wykazuje się łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi (zarówno dodatnimi, jak i ujemnymi).
C.II.8 Odsetki	zapłacone odsetki od zaciągniętych kredytów, pożyczek, dłużnych papierów wartościowych i zobowiązań z tytułu leasingu finansowego, a także zapłacone prowizje bankowe, opłaty dodatkowe, jeżeli dotyczą działalności finansowej.
C.II.9 Inne wydatki finansowe	wydatki dotyczące działalności finansowej, nieujęte we wcześniej wymienionych pozycjach, np. wydatki na pokrycie zobowiązań wywołanych udzieleniem gwarancji finansowych, czy wydatki z tytułu kosztów emisji, w przypadku gdy nie nastąpiły jeszcze wpływy z wydania udziałów (akcji).

Przykład 1

Do spółki rozpoczynającej działalność wniesiono wkład w postaci środków pieniężnych w kwocie 50.000 zł. W trakcie analizowanego okresu wystąpiły następujące zdarzenia: udziałowcy wnieśli dopłatę do kapitału w wysokości 5.000 zł , Amortyzacja WNiP wyniosła 2.000 zł, Zakupiono środki trwałe o wartości 45.000 zł amortyzacja ich wyniosła 5.000 zł oraz dokonano zbycia środków trwałych o wartości netto 15.000 zł zysk na sprzedaży z tej operacji wyniósł 10.000 zł.

Po pierwszym roku działalności bilans zamknięcia przedstawiał się następująco:

Tabela 2. Bilans zamknięcia

Aktywa	Kwota w tysiącach złotych	Pasywa	Kwota w tysiącach złotych
WNiP	10	Kapitał podstawowy	55
Środki trwałe	25
Zapasy	15	Zysk netto	15
Należności	30	Zobowiązania z tytułu kredytu	50
Środki pieniężne	80	Zobowiązania z tytułu dostaw	40
SUMA	160	SUMA	160

Na podstawie powyższych danych sporządzono rachunek przepływów pieniężnych metodą pośrednią.

Tabela 3. Bilansowa zmiana stanu aktywów i pasywów

Aktywa	Kwota w tysiącach złotych		bilansowa zmiana stanu	Pasywa	Kwota w tysiącach złotych		bilansowa zmiana stanu
Aktywa	BZ	BO	bilansowa zmiana stanu	Pasywa	BZ	BO	bilansowa zmiana stanu
WniP	10		10	Kapitał podstawowy	55	50	5
Środki trwałe	25		25
Zapasy	15		15	Zysk netto	15		15
Należności	30		30	Zobowiązania z tytułu kredytu	50		50
Środki pieniężne	80	50	30	Zobowiązania z tytułu dostaw	40		40
SUMA	160	50		SUMA	160	50

Zmiana stanu środków pieniężnych 30.000 zł.

W rachunku przepływów pasywa prezentowane są zgodnie z bilansową zmianą stanu, natomiast aktywa ze znakiem przeciwnym.

Tabela 4. Zmiana stanu aktywów i pasywów do uwzględnienia w rachunku przepływów pieniężnych

Aktywa	Kwota w tysiącach złotych		zmiana stanu do CF	Pasywa	Kwota w tysiącach złotych		zmiana stanu do CF
Aktywa	BZ	BO	zmiana stanu do CF	Pasywa	BZ	BO	zmiana stanu do CF
WNiP	10		-10	Kapitał podstawowy	55	50	5
Środki trwałe	25		-25
Zapasy	15		-15	Zysk netto	15		15
Należności	30		-30	Zobowiązania z tytułu kredytu	50		50
Środki pieniężne	80	50		Zobowiązania z tytułu dostaw	40		40
SUMA	160	50	-80	SUMA	160	50	110

Suma zmiany stanu do CF = -80 + 110 = 30 TPLN (zgodne ze zmianą środków pieniężnych)

Tabela 5. Zmiana na aktywach przypisana do rachunku przepływów pieniężnych

Aktywa	zmiana stanu do CF	Amortyzacja	Nabycie WniP i RAT	Zysk (strata z działalności inwestycyjnej)	Zbycie WniP i RAT	Zmiana stanu zapasów	Zmiana stanu należności
Aktywa	zmiana stanu do CF	Amortyzacja	Nabycie WniP i RAT	Zysk (strata z działalności inwestycyjnej)	Zbycie WniP i RAT	Zmiana stanu zapasów	Zmiana stanu należności
WniP	-10	2	-12
Środki trwałe	-25	5	-45	-10	25
Zapasy	-15					-15
Należności	-30						-30
SUMA	-80	7	-57	-10	25	-15	-30

Tabela 6. Zmiana na pasywach przypisana do rachunku przepływów pieniężnych

Pasywa	zmiana stanu do CF	Dopłaty do kapitału	Zysk netto	Zaciągnięcie kredytu	Zmiana stanu zobowiązań
Pasywa	zmiana stanu do CF	Dopłaty do kapitału	Zysk netto	Zaciągnięcie kredytu	Zmiana stanu zobowiązań
Kapitał podstawowy	5	5
Zysk netto	15		15
Zobowiązania z tytułu kredytu	50			50
Zobowiązania z tytułu dostaw	40				40
SUMA	110	5	15	50	40

Tabela 7. Rachunek przepływów pieniężnych

	BZ
	BZ
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) netto	15
II. Korekty razem	-8
1. Amortyzacja	7
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych	0
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)	0
4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej	-10
5. Zmiana stanu rezerw	0
6. Zmiana stanu zapasów	-15
7. Zmiana stanu należności	-30
8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem	40
pożyczek i kredytów	40
9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych	0
10. Inne korekty	0
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)	7
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy	25
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych	25
aktywów trwałych	25
II. Wydatki	-57
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych	-57
aktywów trwałych	-57
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)	-32
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy	55
1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji)	5
i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału	5
2. Kredyty i pożyczki	50
II. Wydatki	0
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)	55
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)	30
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu	50
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym:	80
- o ograniczonej możliwości dysponowania

Przykład 2.

W trakcie okresu sprawozdawczego wystąpiły w spółce następujące zdarzenia: otrzymano dotację na zakup środka trwałego 100.000 zł, zakupiono środek trwałych za 200.000 zł (w tym 100.000 zł pochodziło z dotacji). Do kosztów finansowych zaliczono jedynie spłatę odsetek od kredytu. Naliczono amortyzację 30.000 zł od środków trwałych (w tym 10.000 zł od ST zakupionych z dotacji). Naliczono dodatnie różnice kursowe od zobowiązań z tytułu dostaw i usług 25.000 zł. Zakupiono akcję za 5.000 zł, na koniec okresu dokonano wyceny akcji do poziomu 25.000 zł.

Na podstawie poniższych danych sporządzić rachunek przepływów pieniężnych metoda pośrednią.

Tabela 8. Bilans zamknięcia

Aktywa	Kwota w tysiącach złotych		Pasywa	Kwota w tysiącach złotych
Aktywa	BO	BZ	Pasywa	BO	BZ
WNiP	30	50	Kapitał podstawowy	500	500
Środki trwałe	180	350	Wynik lat ubiegłych	0	40
Zapasy	280	250	Zysk netto	40	80
Należności	135	265	Zobowiązania z tytułu kredytu	150	120
Papiery wartościowe	0	25	Zobowiązania z tytułu dostaw	55	115
Środki pieniężne	120	5	RMP	0	90
SUMA	745	945	SUMA	745	945

Tabela 9. Rachunek zysków i strat

Rachunek zysków i strat	BZ
Przychody ze sprzedaży	450
Koszty	-310
Pozostałe przychody operacyjne	5
Koszty finansowe	-15
Podatek dochodowy	-50
Zysk netto	80

Informacje uzupełniające

Tabela 10. Wartości niematerialne i prawne - zestawienie zmian

Wartość początkowa		Umorzenie		Wartość netto
BO	50	BO	20	BO	30
Zwiększenie (zakup)	30	Zwiększenie	10
Zmniejszenia	0	Zmniejszenia	0
BZ	80	BZ	30	BZ	50

Tabela 11. Bilansowa zmiana stanu aktywów i pasywów

Aktywa	TPLN		Bilansowa zmiana stanu	Pasywa	TPLN		Bilansowa zmiana stanu
Aktywa	BO	BZ	Bilansowa zmiana stanu	Pasywa	BO	BZ	Bilansowa zmiana stanu
WNiP	30	50	20	Kapitał podstawowy	500	500	0
Środki trwałe	180	350	170	Wynik lat ubiegłych	0	40	40
Zapasy	280	250	-30	Zysk netto	40	80	40
Należności	135	265	130	Zobowiązania z tytułu kredytu	150	120	-30
Papiery wartościowe	0	25	25	Zobowiązania z tytułu dostaw	55	115	60
Środki pieniężne	120	5	-115	RMP	0	90	90
SUMA	745	945	200	SUMA	745	945	200

Zmiana stanu środków pieniężnych -115.000 zł.

W rachunku przepływów pasywa prezentowane są zgodnie z bilansową zmianą stanu, natomiast aktywa ze znakiem przeciwnym.

Tabela 12. Zmiana stanu aktywów i pasywów do uwzględnienia w rachunku przepływów pieniężnych

Aktywa	Kwota w tysiącach złotych		zmiana stanu do CF	Pasywa	T Kwota w tysiącach złotych		zmiana stanu do CF
Aktywa	BO	BZ	zmiana stanu do CF	Pasywa	BO	BZ	zmiana stanu do CF
WNiP	30	50	-20	Kapitał podstawowy	500	500	0
Środki trwałe	180	350	-170	Wynik lat ubiegłych	0	40	40
Zapasy	280	250	30	Zysk netto	40	80	40
Należności	135	265	-130	Zobowiązania z tytułu kredytu	150	120	-30
Papiery wartościowe	0	25	-25	Zobowiązania z tytułu dostaw	55	115	60
Środki pieniężne	120	5		RMP	0	90	90
SUMA	745	945	-315	SUMA	745	945	200

Suma zmiany stanu do CF = -315 + 200 = -115.000 zł (zgodnie ze zmianą środków pieniężnych)

Tabela 13. Zmiana na aktywach i pasywach przypisana do rachunku przepływów pieniężnych

zmiana stanu do CF

Amortyzacja

Zmiana stanu zapasów

Zmiana stanu należności

Zysk netto

Zmiana stanu zobowiązań

Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych

Kredyt

Nabycie WNiP i RAT

Wpływ Dotacji

Wydatki na aktywa finansowe

Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej

WNiP

-20,00

10

-30

Środki trwałe

-170,00

30

-200

Zapasy

30,00

30

Należności

-130,00

-130

Papiery wartościowe

-25,00

-5

-20

Kapitał podstawowy

0,00

Wynik lat ubiegłych

40,00

40

Zysk netto

40,00

40

Zobowiązania z tytułu kredytu

-30,00

-30

Zobowiązania z tytułu dostaw

60,00

60

RMP

90,00

-10

100

Odsetki (działalność operacyjna)

15

Odsetki (działalność finansowa)

-15

SUMA

-115,00

40

30

-130

80

60

-10

-30

-230

100

-5

-20

Tabela 14. Rachunek przepływów pieniężnych

	BZ
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) netto	80
II. Korekty razem	-15
1. Amortyzacja	40
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych	0
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)	15
4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej	-20
5. Zmiana stanu rezerw	0
6. Zmiana stanu zapasów	30
7. Zmiana stanu należności	-130
8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem	60
pożyczek i kredytów	60
9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych	-10
10. Inne korekty	0
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)	65
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
II. Wydatki	-235
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych	-230
aktywów trwałych	-230
3. Na aktywa finansowe, w tym:
b) w pozostałych jednostkach
- nabycie aktywów finansowych	-5
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)	-235
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy	100
4. Inne wpływy finansowe	100
II. Wydatki	-45
4. Spłaty kredytów i pożyczek	-30
8. Odsetki	-15
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)	55
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)	-115
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu	120
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym:	5
- o ograniczonej możliwości dysponowania

Analiza przepływów finansowych dostarcza informacji o zdolności firmy do generowania środków pieniężnych. Łącznie z bilansem i rachunkiem zysków i strat stanowi szczegółową bazę wiedzy dla kredytodawców oraz inwestorów, którzy mogą dokładnie ocenić kondycję przedsiębiorstwa.

Agnieszka Cybula, manager w Departamencie Audytu UHY ECA

Autor: Agnieszka Cybula

manager w Departamencie Audytu UHY ECA

Wyszukaj na stronie:

Wyszukaj na stronie:

Wyszukaj na stronie:

Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych. Metoda pośrednia i bezpośrednia

Autor: Agnieszka Cybula

Kierownik wybiera metodę sporządzania rachunku przepływów pieniężnych

Autor: Agnieszka Cybula

Słowa kluczowe:

Artykuły powiązane

Poradnia 48h

Tematyka

Narzędzia

Przewodnik

Kontakt

Zaczekaj! Skorzystaj z promocji: 24h za 0 zł

Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych. Metoda pośrednia i bezpośrednia

Autor: Agnieszka Cybula

Kierownik wybiera metodę sporządzania rachunku przepływów pieniężnych

Autor: Agnieszka Cybula

Słowa kluczowe:

Zaczekaj! Skorzystaj z promocji: 24h za 0 zł

Artykuły powiązane

Poradnia 48h

Tematyka

Narzędzia

Przewodnik

Kontakt