Nieodpłatne użyczenie budynku dla galerii – skutki w VAT

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)                     użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)                     nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W świetle tej regulacji kwestią sporną pozostaje to, czy oddanie nieruchomości do używania na podstawie umowy użyczenia należy traktować jako użycie towarów, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, czy jako nieodpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

We wcześniejszych latach organy podatkowe nie miały w tym zakresie jednolitego stanowiska.

Dyrektor  Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 16 sierpnia 2012 r., nr IPPP1/443-430/12-2/AS uznał, że:

  „(…) nieodpłatne użyczenie nieruchomości, stanowiącej część przedsiębiorstwa wnioskodawcy na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie ma w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy – wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu przedmiotowej nieruchomości”.

Z kolei Dyrektor  Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 19 września 2014 r., nr IPTPP4/ 443-398/14-7/UNR  uznał że:

„(…) użyczenie nie nastąpi w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, zatem w przedmiotowej sprawie świadczone przez wnioskodawcę usługi polegające na użyczeniu części budynku żonie należy uznać za odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy”.

Z kolei dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 17 maja 2017 r., nr 2461-IBPP3.4512.105.2017.2.SR, posiłkując się przepisami Kodeksu cywilnego uznał, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług  tak więc zastosowanie do  niego będzie miał art.8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Ponadto zwrócić należy uwagę, że powyższa regulacja odnosi się do przychodów realizowanych w ramach  działalności gospodarczej.

W przedstawionej przez Państwa sytuacji, skoro prowadzą Państwo galerię, to będą Państwo mogli realizować czynności zarówno w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jak też w ramach działalności kulturalnej nie spełniającej kryteriów działalności gospodarczej.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 25 listopada 2015 r., nr IPPP1/4512-945/15-4/EK wyjaśnił, że udostępnianie  nieodpłatnie powierzchni na cele komercyjne najemców oraz imprezy o czysto komercyjnym charakterze będzie  podlegało  opodatkowaniu, na mocy art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, gdyż nie jest związane z działalnością jaką prowadzi wnioskodawca.

W przedstawionej przez Państwa sytuacji decydujące znaczenie dla oceny skutków opodatkowania podatkiem VAT będzie to, czy galeria przedmiotowe czynności będzie realizowała w ramach swojej działalności kulturalno- oświatowej, czy też najem będzie miał charakter czysto komercyjny.

Z opisu sytuacji wynika, że celem nieodpłatnego udostępniania nieruchomości będzie działalność kulturalno-oświatowa, dlatego też czynności takie nie będą realizowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i tym samym nie będą podlegały opodatkowaniu VAT.